Hiligaynon news: Mga pumuluyo ginpanawagan magpaninlo kontra dengue

Hiligaynon news: Mga pumuluyo ginpanawagan magpaninlo kontra dengue

By Vicente W. Villavert Thursday 14th of June 2012

SYUDAD SANG ILOILO, Hunyo 14 (PIA) -- Ginpanawagan sang Iloilo Provincial Health Office (IPHO) ang mga pumoluyo nga pabaskugon ang pagpaninlo sang palibot bangud sa 288 nga kaso kag anum nga napatay sa balatian nga gintuga sang dengue sugud Enero tubtub Mayo karon nga tuig

Ginpabutyag ni Dr. Maria Socorro Colmenares-Quinon, Assistant Provincial Health Officer I sang IPHO sa PIA-Cable TV program nga may pagtaas sang 144 percent ang nanotahan sa kaso sang makamamatay nga balatian kon i-komparar sa Enero tubtob Mayo 2011 nga record nga may yara lamang nga 188 cases kag isa nga napatay.

“Indi kita maghatag kompyansa ilabi nag id nga nagasugod na ang tingulan,” hambal ni Dr. Quinon.

Ginpahanumdom ni Quinon ang clean up drive sang pangulohan sang probinsya sang Iloilo nga ginatawag “People Power Kontra Dengue” nga dapat sigihon agod mapapas ang mga ilitlogan ukon buluaran sang mga lamok nga nagapalapta sang balatian nga denegue.

“Ini nga mga lamok nga nagatuga sang pamalatian nga dengue nagapanitlog sa mga wala nagailig nga mga tubig nga makit-an sa mga daan na nga mga goma sang salakyan mga botelya nga kag mga lata, flower base kag sa mga tangke sang tubig,” hambal ni Quinon samtang iya gid ginapangabay ang mga pumuluyo nga tinlo-an gid ang palibot sa sulod kag sa gwa sang balay.

Sa ginreport ni Dr. Quinon, ang munisipalidad sang Dumangas ang nagapangibabaw sa listahan nga may 52 ka mga kaso sa dengue kag duha ang napatay;Pavia- 28 cases with 2 deaths; Leon- 26 cases and one death; Oton- 24 cases; Tubungan- 17 cases; Leganes 12 cases; Cabatuan- 9 cases; Maasin- 9 cases and one death; Barrotac Viejo- 8 cases; Janiuay- 8 cases; Barrotac Nuevo- 7 cases. Ini ang pila sa mga top ten nga mga munisipalidad nga may kaso sa dengue

“Sa 42 ka munisipalidad kag isa ka component city ang probinsya sang Iloilo, 39 ka mga munisipalidad ang apektado, kag tatlo lang ka mga munisipalidad, ini ang Concepcion, Batad kag Duenas ang indi masyado nga naapektahan,” hambal ni Quinon.

Ang Assistant Provincial Health Officer nagsiling nga ang dengue iginapalapta pinaagi sa kagat sang Aedes nga lamok. Ang mga simtoma nagagikan sa pagbatyag sang hilanat, severe headache, pagpalanakait sang kalawasan kag pagtuhaw rashes. Wala pa sang bulong para sa dengue.

Ginpaandaman ni Quinon ang publiko nga indi maggamit sang aspirin bangud ini makahalit dugang sa pasyente. Ang pagpakunsulta sa pinakalapit nga hospital ang gilayon nga himuon.

Hambal ni Quinon nga ang mga lamok nagapangitlog tatlo ka beses, kag nagadamo sang 60 tubtUb 100 ka mga itlog sa tagsa nila ka pangitlog, “gani nga himoon na naton nga mangin kaugalian ang pagpaninlo sang aton palibot sang panimalay para masiguradop nga mapapas ang mga ilitlogan sang mga lamok.” (JSC/VWV-PIA 6 Iloilo)

Cabatuan.com - Timeline 2012